Vrei să știi cum se desfășoară povestea? Uite așa:

Stând pe scaunul pasagerului, sub un cer senin, copacii aplecându-se spre noi, implorându-mă să vorbesc.

Dar în care dintre limbi?

Vreau să cânt cântece de dragoste, cânturi din țara mea de baștină. Sau altele învățate altundeva: El Salvador, Polonia, Vietnam.

Am fost prin prea multe țări înainte de a ajunge aici.

Am rămas fără aer, dar ne simțim ușurați și zâmbim acum că suntem în siguranță, departe. Iar ochii ei, de un verde-căprui ce se tot schimbă.

Ea îmi atinge mâna. Ce e?

Am bătut tot drumul ăsta ca să-mi dezpovărez inima. M-am zbătut atâta.

Două adevăruri și o minciună:

Am crescut în munții din Chile. Limba mamei, ochii tatălui. Piele închisă și păr lung, negru. În adolescență, oamenii mă fixau cu privirea, iar mama mă avertizase să nu comit aceleași greșeli pe care ea le făcuse.

Nu mi-a vorbit niciodată despre ele.

Prima femeie pe care am iubit-o a fost Gabriela. Avea cea mai frumoasă voce pe care o auzisem vreodată. Cânta în corul bisericii. Când buzele i se mișcau, îmi venea să alerg într-un suflu în fața capelei și să îmi simt trupul lipit de-al ei, buzele mele de-ale ei, să o prind cu gura deschisă, luând-o prin suprindere cu un sărut.

Mă uitam și mă tot uitam. Nu știu dacă ea a știut asta vreodată.

Când m-am căsătorit, eram îndrăgostită. Mâna lui Eduardo ținând-o pe a mea, străzile din San Francisco sub tălpile noastre – știam că lucrurile aveau să fie așa pentru totdeauna. Credeam că aș putea iubi și aș putea continua să iubesc. Credeam că vom fi tot timpul așa de tineri.

Un gol crescând înlăuntrul meu. Întipărit. Îndeajuns pentru un cântec.

Julia îmi atinge fața. În mașină e cald.

Zâmbetul său. Vocea sa. Buzele sale.

Nu îi pot răspunde când îmi vorbește.

– Te-ai priceput mereu la cuvinte, a spus Julia adineaori.

– Numai cu ale altor oameni.

♦

O poveste:

Acum multă vreme, o țară era în război cu sine însăși. Frate luptând cu frate, sângele propriilor săi oameni hrănind râurile și pâraiele, iar sufletele vărsându-li-se în mare.

Tata era copleșit, împiedicându-se de apă, de trupuri fără suflu, străbătând drumurile de provincie, sub foc de armă, până în pântecul tainic al unei bărci.

Barca, uriașă, mirosea a benzină și a ulei ars. Fața îi devenise tot mai neagră cu fiecare clipă petrecută acolo. Se împrietenise cu șobolanii. Râdea la glumele lor, le fura mâncarea.  

Când barca se opri pe țărmul țării ăsteia lunguiețe și subțiri, care e patria mea, tata își pierdu pentru o clipă răsuflarea. Era convins că făcuseră cale întoarsă spre Coreea –

făcuse o greșeală, vârfurile acelea pietroase năpustindu-se asupra oceanului.

Poticnindu-se, a coborât din barcă, în chinuri, știind că avea să fie ucis de către dușman sau pentru că dezertase. Oricare ar fi fost motivul, glonțul era același.

Dar nu a fost să fie așa. Și-a dat seama în clipa în care a pășit pe pământul solid. Cuvintele din jur îi dezvăluiau o altă limbă. Era liber.

Cuvintele nu aveau sens în mintea mea, dar le-am spus oricum.

– Am atins-o.

– Îmi poți arăta unde?

– Aici și aici.

– Apoi, ce-ai făcut?

Cuvintele au încetat, iar eu am tras o gură de aer în piept.

Ar fi trebuit să mă fi obișnuit cu asta până acum, dar existau fotografii, iar omul ăsta arăta spre părțile unei păpuși – mărturisirea sa. Fața îi era turtită. Vocea, neșovăielnică.

Acum, după ani de zile, tot încerc, dar nu reușesc să-i șterg vocea din mintea mea.

– Iar apoi, ce ai făcut?

Sunt un polițist bun și un polițist rău și un băiat rău. Eu sunt cuvintele și povestea. Fără mine, totu-i fără noimă. Pălăvrăgeală, fețe și gesturi.

– Mi-aș dori să fi fost fluentă în spaniolă, mi-a spus Julia într-o zi, sprijinindu-se de mașina sa în parcarea din fața clădirii noastre. Tata a fost brazilian, dar niciunul dintre noi nu a învățat vreodată portugheza. Cu toții însă am deprins legătura brazienilor cu timpul. A râs, soarele preschimbându-i vârfurile buclelor în scântei aurii.

Am râs și eu, iar ochii ni s-au întâlnit și nu eram sigură de ceea ce văzusem. Poate că văzusem doar ceea ce îmi doream. Dar nu eram sigură, așa că mi-am întors privirea către marginile de beton ale clădirii noastre, gri și impenetrabile.

– Totul se mișca lent în familia mea. Pentru că tata e coreean, uneori oamenii cred că ar trebui să fiu mai mult ca locuitorii Seulului din ziua de azi --pe fugă-- dar eu mă mișc ca mama, am spus.

– Ei sunt în Chile încă?

Am dat din cap.

– Tata a murit chiar după ce m-am căsătorit, iar pe mama am pierdut-o acum câțiva ani. Mai am familie acolo totuși.

– Îmi pare rău. Nu-mi pot imagina cum te simți.

Mâna sa într-a mea.

– Trebuie să-ți fie dor de ei. Și de casa ta.

– Desigur. Câteodată, am zis. În felul în care ți se face dor de un cântec pe care l-ai știut cândva, am vrut să spun. Uneori, nu te mai gândești la el, dar apoi îl auzi din nou și nu îți poți aminti versurile, dorindu-ți să nu le fi uitat vreodată.

– Am plecat însă acum multă vreme.

– Chiar și-așa, e dificil. Să pierzi.

Dime¹. Spune-mi despre lucrurile astea ca să știu adevărul.

Merg în librării singură. Stau pe canapele. Vin cu cartea mea și citesc.

Uneori, adorm. Un funcționar mă trezește. O atingere pe umăr.

– Doamnă?

Visam opera, străzi de orașe, guri încâlcite și mâinile mamei strânse tare în poală.

Lucrurile pe care mi-a cerut să i le promit.

– Doamnă?

Vorbele mi se împleticesc în gură, ies toate deodată. Funcționarul pare nedumerit.

Nu am vrut să spun nimic. Absolut nimic.

Îi spun niște lucruri. I le spun, iar aerul din mașină e atât de încremenit de parcă nimic nu fusese spus.

Spune și ea niște lucruri, iar eu apoi o îmbrățișez. O îmbrățișez pentru că știu că nu o pot săruta, dar îi ating gâtul și o sărut pe obraz. Are o piele atât de catifelată și tot ce mi-am dorit în toate lunile astea a fost să o țin în brațe.

Uneori, nu le văd fețele. La telefon. Doar numele lor printate pe foi cu casete bifate.

Bună, numele meu este ______. Sunt interpret și îl voi ajuta pe asistentul social să comunice cu tine. Când traduc ceea ce tu spui, voi spune exact ce ai spus. Iar când vorbesc cu tine, voi folosi persoana întâi „eu”, redând exact ceea ce asistentul social a spus. Nu te adresa mie; vorbește ca și cum ai vorbi cu asistentul tău social, iar eu voi traduce.

Eduardo nu suporta când vorbeam în coreeană cu părinții mei. Mama era aproape fluentă, iar tata, când eram mică, vorbea cu mine numai în coreeană.

Când mă înfurii, gândesc în coreeană. Dar Eduardo nu înțelege asta. El nu înțelege când îi spun no es lo mismo en español².

Eram singura familie de coreeni din oraș. Tata și mama lui, care a venit mai târziu și și-a chemat și fiica. Vecinii erau oameni buni, dar nu înțelegeau felul ciudat al tatei de a fi.

– Asta e casa noastră acum, o auzeam pe mi abuelita spunându-i lui papa³.

– 내 마음이 한국에 있어⁴, răspundea mi tia⁵.

내 마음이 한국에 있어요. O mi corazón está en Chile⁶.

Sau poate că asta nu e corect.

마음 înseamnă inimă, suflet și miezul unei ființe, nu doar un corazón. Nu doar un mușchi singular, roșu, pulsând.

마음 mea se află în mine. Pe limba Gabrielei. Tramvaiele din San Francisco. Pe mâinile înăsprite ale muncitorilor din Calcutta.

Pensula artistului din Busan.

Băutul unei cești, sângele turnat pentru tine.

Și bea și bea.

♦

Lucram pentru Departamentul de Asistență Socială când am întâlnit-o. Julia, cu niște ochi căprui-verzi, cu un râs ce-i făcea și pe ceilalți să râdă și un chip care, când te privea, părea la fel de milostivă precum însuși Iisus. Alteori, de era necesar, trecea de la blândețe la severitate.

Am fost însărcinată să o asist mult mai des decât ceilalți interpreți, fără să însemne că aveam prea mult timp la dispoziție ca să stăm de vorbă. Toată lumea din birou știa că dacă am fi folosit aceeași mașină, am fi cheltuit mai puțin pe benzină, însă codul nostru de etică și conduită le interzice interpreților să îndeplinească alte roluri sau să presteze alte servicii cum ar fi să ia clientul cu mașina personală ori invers. Înainte de toate, un interpret bun trebuie să abordeze toate sarcinile cu imparțialitate și obiectivitate. Sentimentele și gândurile sale nu ar trebui să transpară niciodată. Atât pentru responsabilul de caz, cât și pentru client, el este invizibil.

Dar eu nu eram invizibilă – nu pentru Julia. Când ne întorceam la birou, stăteam de vorbă în parcare, sub un soare arzător de vară, până când sudoarea se prelingea pe fețele noastre. Iar când era frig, luam câte o cafea de la cafeneaua mică de lângă clădirea noastră și realizam că îmi doream să o fac să zâmbească.

Nu mi-am dat seama că asta se întâmpla. Nu asta mi-a fost intenția.

Mâna soțului e pe stomacul meu, stăm lungiți în pat, iar el vrea să știe de ce nu îl mai ating. Dar cum ar putea el să înțeleagă asta după toți anii ăștia cu copii, cu sarcini pierdute, fiind ceea ce nu mi-am dorit niciodată să fim. Cu dorul meu pentru grădina din Santiago, pentru coreeana ce o vorbeam zilnic, gătitul mamei mele, mâncatul cu degetele în New Delhi. Senzualitatea acestui gest, gustul provenit din atingere.

– Ai pe altcineva? întreabă el.

Mereu deschide subiectul ăsta.

Câte cuvinte trebuie să folosesc ca să se înțeleagă „nu”? De ce nu pot fi pur și simplu obosită sau plictisită sau atât de departe de locul ăsta încât să nu mă poată ajunge nici trecând oceanul înot. El e convins că mă văd cu cineva. Dar eu doar văd pe cineva uneori.

♦

Totul. Pretutindeni. Totul deodată. Precum valuri care se lovesc de noi, inundându-mi mintea.

În biroul unui terapeut, cuvintele tale sunt rostite de gura mea. Vocea mea devine vocea ta.

– Încă o iubesc. Poate că am făcut o greșeală. Înainte.

– Nu aveai multe opțiuni.

– Știu. Dar poate că nu ar fi trebuit să mă căsătoresc.

– L-ai iubit? Înainte?

– Da, dar nu așa.

Spune-mi o poveste.

Un bărbat locuia la țară cu soția și cei doi copii. Gândacii de bucătărie erau uriași și colcăiau peste tot. Cădeau din tavan. Copiii trebuiau să plece. Oamenii de la guvern erau acolo, spunându-i asta -- femeile astea, una dintre ele vorbea pe limba lui fără să-i răspundă vreodată așa cum voia el. Cealaltă, americanca, își ținea mâinile în poală de parcă ar fi vrut să le țină acolo pentru totdeauna. Un gândac se târa pe spatele canapelei. Amândouă femeile săriră ca arse.

Cu mâna ei pe brațul meu. Mâna ei pe brațul meu. Mâna ei pe brațul meu.

Fiul meu m-a întrebat odată dacă uram Chile, dacă de asta plecasem. „Bineînțeles că nu”, i-am spus.

– E sufletul meu, viața mea.

– Pero saliste⁷, Mami.

– Si, claro⁸, dar doar pentru că am venit aici nu înseamnă că am pierdut dragostea aceea.

♦

Două adevăruri și o minciună.

Două minciuni și un adevăr.

Trei adevăruri.

Trei minciuni.

A fost odată o fată. Iar ea o iubea pe Gabriela. Săruturile Gabrielei erau pătimașe. Coridorul întunecat din spatele amvonului. Mâinile sale trăgând de haine, buze trăgând de buze.

Era missa. Înainte de ivirea zorilor. Un vecin pe un coridor întunecat. Un bărbat. Fata era nesigură. El i-a oferit bani. I-a arătat chestia lui, dar fata a fugit fără să spună un cuvânt.

El era agitat, speriat. Pasajele întunecate din cala vasului, umezeala. Negreala de pe fața lui și graiurile ce nu le știa. Armele pe care le lăsase în urmă.

Pe plajele din Busan, valurile se spărgeau, iar Eduardo mă ținea de mână. Nu fusese în apele lui tot drumul, dar acolo, în apele acelea, trupul i s-a relaxat, zâmbind și râzând în timp ce-și exersa cele câteva sintagme pe care le știa în coreeană.

Oamenii se uitau uneori cu mirare, pentru că noi nu eram ca ei.

Eduardo a arătat către o bancă în apropiere. Un bărbat ținea o pensulă în aer, oprindu-se pentru o clipă, luându-și răgazul de a-și plănui următorul act artistic. Semnul de lângă indica „초상화 10,000₩.”

Pictorul a adăugat o ultimă tușă, iar apoi obiectul picturii, un băiat micuț cu o șapcă pe cap, a sărit în picioare.

Eduardo m-a tras de mână. I-am vorbit artistului, care ne-a invitat pe banca sa, în coreeană. Ne-am așezat, iar el ne-a studiat.

– De unde ești? A întrebat pictorul în engleză, așternând primele tușe pe pânză.

– Sunt din Puerto Rico. Soția mea e din Chile, dar locuim în California acum.

Pictorul s-a întors către mine.

– 우와⁹. Vorbești bine coreeană. Ai locuit aici înainte?

– 우리 아버지는 한인입니다¹⁰.

– Am împlinit cincisprezece ani de la căsătorie. I-am promis că o voi aduce aici ca să sărbătorim, a spus soțul meu.

M-a ținut de mână cât am stat așezați și i-am simțit degetele strângându-le pe ale mele. Grosimea, căldura lor.

Am zâmbit ușor pe măsură ce bărbatul continua să picteze; ochii săi ne cercetau din cap până-n picioare. De îndată ce pensula a atins pânza, mi-am imaginat ce se petrecea de partea cealaltă – acea parte pe care noi nu o puteam vedea. Culorile, tușele. Greutatea cu care apasă chiar și culorile cele mai deschise. În mintea mea, mi-am văzut chipul împrăștiindu-se dincolo de limitele ramei, dând pe-afară, vopselele întrepătrunzându-se.

În cele din urmă, pictorul își strânse buzele, iar pensula îi atârnă în aer. Ochii i se îngustară pe măsură ce se uita la mine.

– Gata? a întrebat soțul meu, palma sa transpirată atingând-o pe a mea, iar trupul fiindu-i încordat de așteptare.

– 아마도 안 좋아 할거예요¹¹.

Am întors capul.

– Ce a spus?

– Zice că ne șade bine împreună.

Eduardo mi-a dat drumul la mână, grăbindu-se către cealaltă parte a pânzei. Făcu o grimasă.

– Amor, estás más hermosa que nunca. Mi esposa preciosa¹².

A întors portretul către mine. Am aruncat o privire rapidă către artist. Ochii ni s-au întâlnit pentru o clipă, buzele-i erau strânse, dar ochii, blânzi. Linii fine, delicate, întrebând. Văzând.

– 어떻개 알았습니까¹³?

– L-ai întrebat cât îi datorăm?

– Doar 10.000 de woni. Pentru amândoi, a spus, înghițind sfârșiturile cuvintelor.

Mi-am privit chipul pe pânză. Liniile întunecate. Dorul. Cum de a văzut asta?

– Păi, spuse artistul, luând bancnota de 10.000 woni de la soțul meu. Privirile ni se întâlniră din nou, a sa însă încețoșându-se și îndepărtându-se de noi. Felicitări!

Liniile dintre noi sunt subțiri. Liniile dintre. Trasate de mână. Fiecare linie în parte.

Nu mă mai simt însă în stare să urmăresc.

Căldura din mașină. Știu că e greșit. Mă înșel, sunt vinovată – cum m-am simțit când eram doar o fată ce a sărutat o altă fată, și felul în care era atât de plăcut, dar nu puteam renunța – ar fi trebuit, dar nu am putut –

Gabriela pe tocuri roșii înalte. Gabriela cu părul lung, brunet. Gabriela cu ochii mari, luminoși. Gura Gabrielei deschisă și cântând pe o scenă, un superstar, fanii aplaudau, iar luminile ardeau strălucitoare. Gabriela înotând în ocean, jucăușă, cu valurile spărgându-i-se în jur. Rochia Gabrielei căzând în jurul său, iar trupul lunecându-i devale prin materialul alunecos, ca și cum ar zbura.

♦

Nu, nu are niciun sens. Dar ce are sens vreodată?

Să îți cânt din nou? Poate o nouă notă?

Clientul s-a dezlănțuit în casă până când evadarea a fost ultima opțiune. Am alergat către mașina Juliei, soarele dogorea, clientul plângându-se de copiii săi, și o armă. Sentimentul acela că ești încă înconjurat, gândacii mișunându-ne pe la picioare și prin spatele canapelei.

A pornit mașina și a condus până la cea mai apropiată benzinărie pentru un telefon public. Poliția ne-a spus să așteptăm acolo, dar ne era cald și teamă, așa că am mers mai departe pe drum în jos într-un tufăriș umbrit, unde razele soarelui dansau printre frunze, nimeni altcineva fiind acolo în afară de noi.

Dumnezeule, mă gândeam. Ayúdame¹⁴, Doamne!

– Ești bine? m-a întrebat ea.

– Acum, da, acum. Aici.

Toate lunile acelea crezând într-o șansă. Toate lucrurile pe care mi le imaginasem.

Felul în care i se simțea pielea.

Râsul ce-i răsuna pe coridoarele mele.

Sărutându-ne în ploaia ce cădea peste noi.

Spunându-i aceste lucruri.

Amor. 사랑해¹⁵. Dime. Por favor. Dime que me amas¹⁶.

Mâna sa pe brațul meu și privirea din ochii mei.

– Ce e? m-a întrebat ea.

Căldura din biserică, iar noi șezând pe o bancă tare. Iisus atârnând pe un crucifix.

Tată dintr-un ținut străin, spune-mi povestea locului de unde ai venit, cum ai ajuns aici. Spune-mi despre exod. Și despre familia care te-a urmat mai apoi. Spune-mi despre graiuri, spirite și călătoriile pe uscat și pe mare. Vreau să gust sarea, sângele. Trupul, frânt pentru mine, iarăși.

Iarăși.

Eduardo umbla de colo colo. Cum adică nu mă iubești? mă întreabă în engleză.

Trasează liniile. Ajută-mă să văd.

– Amor, todavía te amo mucho¹⁷. Voi face orice. Orice.

Un sentiment vechi. O limbă veche.

– Te amo¹⁸.

Apa clipocind pe margini. Un cântec ale cărui versuri le știai cândva.

Căldura din mașină și buzele sale peste buzele mele, iar mâinile-i alunecând pe spate peste cămașa mea.

Sau stând în fața unei cafenele, simțindu-i degetele firave cum alunecau într-ale mele. Degete de pianist.

– Cânți la pian? întreb.

– Nu, la chitară, răspunde ea.

Cu sentimentul că ne vor găsi, ne vor vedea, ne vor recunoaște și ceva se va întâmpla.

Îmi doream ca lumea să fi fost așa cu mult timp în urmă. Ești tânără, îi spun. Nu știi cum a fost. Dar atunci îmi atinge șoldul, făcându-mă să uit, făcând să existe doar lucrul ăsta aici și acum, o iubesc și știu că e greșit, dar mă întreb dacă m-am înșelat în toți anii ăștia.

Mi querida L.,¹⁹

Nu mai pot face asta. Nu există cuvinte care să exprime ce simt pentru tine. Dar mergem pe un drum pe care eu nu-l pot parcurge. Te rog, iartă-mă. Dacă lucrurile n-ar fi fost așa cum sunt, totul ar fi fost diferit.

Cerem adevărul, dar ceea ce vrem de fapt este ca minciuna să fie adevărată.

Sânge, trup.

Căldură. Inimă.

Frânte. Pentru tine.

Mâna Gabrielei într-a mea, gura mea lipită de a ei, mâinile noastre apucând – asta e ce știu, ce îmi amintesc. Ziua lungă devenind o linie subțire la orizont. Numele copiilor pentru mine – lucrurile pe care aceștia le-au spus – străinul ăsta cu o limbă ciudată. Străină, dar a lor totodată.

Cum am supraviețuit noi? Cum au supraviețuit ei? Acești oameni în care locuiesc, chiar și pentru un moment. Confesiunile, neadevărurile. Lucrurile care s-au petrecut și pe care ei nu le pot spune nimănui.

Îmi spun mie mai întâi, iar eu refac povestea – o poveste adevărată, dar cu alte cuvinte, alese cu grijă.

Și totuși, nu e niciodată chiar la fel.

Alma. Corazón²⁰. 마음²¹.

Stăm în mașina ei, cu hainele de pe noi leoarcă de la ploaie. Motorul era pornit, așteptând cu nerăbdare, iar ploaia lovea zgomotos pe acoperiș.

Voiam să îi spun atâtea lucruri. Să îi învăț viața ca pe un cântec, știind că ar fi sunat diferit la fiecare interpretare. Să scriu „rubato” peste fiecare secundă petrecută împreună pentru a mă asigura că avea să dureze.

Voiam să o cunosc și să nu pierd niciodată cunoașterea.

Îmi ating fruntea. E lipicioasă de la fixativ. Îmi șterg mâinile de pantaloni.

– Dar te iubesc, spun, pe un ton instabil.

Ea apucă volanul, îi dă drumul. Afară, ploaia cade grăbit pe ferestre, umplându-ne urechile, estompând lumea.

Povestea se desfășoară așa: Noi

stăm în mașină. Noi

suntem pierduți pe mare.

În mâinile noastre avem o hartă, dar cerneala este împrăștiată în forme ce nu pot fi urmărite: mirosul de ulei ars și apă sărată. Fața înnegrită a tatălui meu și vocea mamei scăzând în intensitate noaptea, cântându-mi ca să adorm. Cuvintele care ni se rostogoleau ca dulciurile în gurile noastre când vorbeam. Ecoul clopotelor de biserică și mirosul de lemn arzând în sobă. Căldura degajată de mama gătind. Șirurile munților care zgâriau cerul. Mama ținându-mă în brațe la căderea noptii, ferindu-mă de frig. Tatăl spunându-mi lucruri pe care credeam că nu aveam să le uit vreodată, dar pe care nu mi le mai pot aminti.

Spune-mi din nou de unde sunt. Explică-mi cum am ajuns aici.

Arată-mi liniile. Desenează-le laolaltă.

Întinde-le până se rup.

__________________________________

¹În spaniolă, în original: „Spune-mi.”
²În spaniolă, în original: „Nu e la fel în spaniolă”.
³În spaniolă, în original: „bunica mea”; „tata”.
⁴ În coreeană, în original.
⁵În spaniolă, în original:  „mătușa mea”.
⁶În spaniolă, în original: „sufletul meu e în Chile”.
⁷În spaniolă, în original: „dar ai ieșit”.
⁸În spaniolă, în original: „da, desigur”.
⁹ În coreeană, în original.
¹⁰ În coreeană, în original.
¹¹În coreeană, în original.
¹²În spaniolă, în original: „Iubire, ești mai frumoasă ca nicicând. Soția mea minunată.
¹³În coreeană, în original.
¹⁴În spaniolă, în original: „Ajută-mă!”
¹⁵ În coreeană, în original.
¹⁶ În spaniolă, în original: „Iubire […]. Spune-mi! Te rog! Spune-mi că mă iubești.
¹⁷ În spaniolă, în original: „Iubire, încă te iubesc mult.”
¹⁸ În spaniolă, în original: „Te iubesc.”
¹⁹ În spaniolă, în original: „Draga mea L.”
²⁰ În spaniolă, în original: ”Suflet. Inimă.”
²¹ În coreeană, în original.

Θα ήσουν περίεργος να μάθεις την τροπή των γεγονότων; Τα πράγματα έγιναν ως εξής:

Καθισμένη στη θέση του συνοδηγού, κάτω απο τον λαμπερό ουρανό, με την κλίση των δέντρων προς το μέρος μας, σαν να με ικεύτευαν να μιλήσω.

Αλλά σε ποια γλώσσα;

Θέλω να τραγουδήσω τραγούδια αγάπης, μελωδίες της πατρίδας μου. Ή άλλα που ξέρω από αλλού – Ελ Σαλβαδόρ, Πολωνία, Βιετνάμ.

Έχω περάσει πολλά μέχρι να φθάσω εδώ.

Εξαντλημένοι, αλλά ανακουφισμένοι, χαμογελάμε τώρα που είμαστε ασφαλείς και μακριά. Ενώ τα μάτια της – καστανοπράσινα που συνεχώς μου φαίνονται διαφορετικά.

Εκείνη αγγίζει το χέρι μου.

– Τι συμβαίνει;

Έχω περάσει τα σαράντα κύματα για να σου εξομολογήσω τα μυστικά μου. Τα σαράντα κύματα.

Δύο αλήθειες και ένα ψέμα:

Μέγαλωσα στα βουνά της Χιλής. Η γλώσσα της μητέρας μου, τα μάτια του πατέρα. Καφέ δέρμα και μακριά, μαύρα μαλλιά. Στα εφηβικά μου χρόνια, οι άντρες με κοιτούσαν έντονα και η μητέρα μου με προειδοποίησε να μην κάνω τα ίδια λάθη που η ίδια είχε κάνει.

Δε μου είπε ποτέ ποια ήταν αυτά.

Η πρώτη γυναίκα που αγάπησα ήταν η Γκαμπριέλα. Είχε την πιο όμορφη φωνή που είχα ακούσει ποτέ. Τραγουδούσε στην εκκλησιαστική χορωδία. Όταν άνοιγαν τα χείλη της, ήθελα να τρέξω στο παρεκκλήσι, να πιέσω το σώμα μου πάνω της, να ακουμπήσω τα χείλη μου στα δικά της, να της αρπάξω το ανοιχτό της στόμα και να την αιφνιδιάσω με τη γλώσσα μου.

Όλο κοιτούσα. Δεν ξέρω αν το ήξερε ποτέ.

Όταν παντρεύτηκα, ήμουν ερωτευμένη. Το χέρι του Εντουάρντο να κρατάει το δικό μου, με τους δρόμους του Σαν Φρανσίσκο κάτω από τα πόδια μας – ήξερα ότι τα πράγματα θα συνέχιζαν έτσι για πάντα. Νόμιζα ότι θα μπορούσα να αγαπήσω και θα μπορούσα να συνεχίσω να αγαπάω. Νόμιζα ότι θα ήμασταν πάντα τόσο νέοι.

Ένα κενό που μεγαλώνει μέσα μου. Χαραγμένο. Όλο έμπνευση για ένα τραγούδι.

Η Τζούλια μου αγγίζει το πρόσωπο. Στο αυτοκίνητο κάνει ζέστη.

Το χαμόγελό της. Η φωνή της. Τα χείλη της.

Δεν μπορώ να αρθρώσω λέξη όταν μου μιλάει.

– Πάντα ήσουν καλή στα λόγια, μόλις είπε η Τζούλια.

– Μόνο με των αλλωνών.

♦

Μια ιστορία:

Πριν πολύ καιρό, μια χώρα πολεμούσε τον ίδιο της τον εαυτό. Αδέλφια πολεμούσαν μεταξύ τους, το αίμα τους τάϊζε τα ποτάμια και τα ρυάκια, ξεπετώντας τις ψυχές τους στη θάλασσα.

Και ο πατέρας μου παρασύρθηκε από τη ροή – σκοντάφτοντας πάνω στο νερό, πάνω στα πτώματα, διασχίζοντας βιαστικά την επαρχία υπό την απειλή πυροβολισμών, έως την άνετη κοιλιά ενός πλοίου.

Το σκάφος ήταν τεράστιο και μύριζε πετρέλαιο και καμένο λάδι. Όσο περισσότερο χρόνο περνούσε εκεί κατώ, τόσο πιο πολύ σκούραινε το πρόσωπό του. Έκανε παρέα με τα ποντίκια. Γελούσε με τα αστεία τους, έκλεβε το φαγητό τους.

Όταν το σκάφος έφθασε στην ακτή της μακρο-λεπτής χώρας που τώρα είναι η πατρίδα μου, ο πατέρας μου πήρε μια κοφτή ανάσα. Ήταν σίγουρος ότι είχαν ξαναγυρίσει στην Κορέα·

είχε κάνει λάθος, οι βραχώδεις κορυφές αντιστέκονταν ενάντια του ωκεανού.

Βγαίνοντας έξω από το πλοίο σκόνταψε. Βασανιζόταν ξέροντας ότι θα κατέληγε νεκρός είτε από το χέρι του εχθρού, είτε ως λιποτάκτης. Είτε το’να, είτε τ’άλλο, η σφαίρα θα ήταν η ίδια.

Αλλά όχι. Το κατάλαβε καθώς έκανε τα πρώτα του βήματα σε στέρεο έδαφος. Τα λόγια γύρω του τού αποκάλυψαν μια άλλη γλώσσα. Ήταν ελεύθερος.

Οι λέξεις δεν είχαν νόημα στο μυαλό μου, αλλά τις είπα ούτως ή άλλως.

– Την άγγιξα.

– Μπορείς να μου δείξεις πού;

– Εδώ κι εδώ.

– Και μετά, τι έκανες;

Οι λέξεις σιώπησαν, πήρα μια βαθιά ανάσα.

Έπρεπε να το είχα ήδη συνηθίσει, αλλά υπήρχαν φωτογραφίες κι ο άντρας αυτός έδειχνε τα μέρη μιας κούκλας – η ομολογία του. Το πρόσωπό του ήταν ανέκφραστο. Η φωνή του, σταθερή.

Χρόνια τώρα, προσπαθώ να βγάλω απ’το μυαλό μου τη φωνή του, αλλά μάταια.

– Και τι έκανες μετά;

Είμαι συνάμα καλός και κακός αστυνομικός, ένα κακό παιδί. Εγώ είμαι το Άλφα και το Ωμέγα. Δίχως εμένα, τίποτα δεν έχει νόημα. Φλυαρία, πρόσωπα και χειρονομίες.

– Μακάρι να μιλούσα άπταιστα Ισπανικά, μου είπε η Τζούλια μια μέρα, στηρίζοντας το σώμα της στο αυτοκίνητο που βρισκόταν στο πάρκινγκ απέναντι από το γραφείο μας. Ο παππούς μου ήταν Βραζιλιάνος, αλλά κανένας μας δεν έμαθε ποτέ Πορτογαλικά. Όμως όλοι υιοθετήσαμε τη νοοτροπία των Βραζιλιάνων σχετικά με το θέμα του χρόνου. Γέλασε, ενώ ο Ήλιος μετέτρεπε τις άκρες των μαλλιών της σε χρυσαφένια φωτιά.

Γελούσα κι εγώ μαζί της την ώρα που συναντήθηκαν τα μάτια μας χωρίς να είμαι σίγουρη γι’αυτό που είχα δει. Προφανώς είχα δει αυτό που ήθελα. Αλλά επειδή δεν ήμουν σίγουρη, έστρεψα το βλέμμα μου προς τα τσιμεντένια άκρα του κτιρίου μας, γκρίζα και αδιαπέραστα.

– Τα πράγματα λειτουργούσαν πιο αργά στην οικογένειά μου. Επειδή ο πατέρας μου είναι Κορεάτης, μερικές φορές ο κόσμος πιστεύει ότι θα έπρεπε να είμαι περισσότερο σαν τους σημερινόυς κατοίκους της Σεούλ – πάντοτε βιαστικοί – αλλά εγώ λειτουργώ σαν τη μητέρα μου, απάντησα.

– Οι δικοί σου μένουν ακόμα στη Χιλή;

Κούνησα αρνητικά το κεφάλι μου.

– Ο πατέρας μου πέθανε λίγο μετά αφού παντρεύτηκα, ενώ τη μητέρα μου την έχασα πριν από μερικά χρόνια. Παρόλα αυτά έχω ακόμα συγγενείς εκεί κάτω.

– Λυπάμαι. Αδυνατώ να φανταστώ το πώς μπορεί να νιώθεις.

Μου έπιασε το χέρι.

– Θα σου λείπουν κι εκείνοι και το σπίτι σου.

– Ασφαλώς, ορισμένες φορές, απάντησα. Με τον ίδιο τρόπο που θα σου έλειπε ένα τραγούδι που κάποτε ήξερες, ήθελα να πω. Μερικές φορές δεν το αντιλαμβάνεσαι, αλλά ξαφνικά το ξανακούς και δε θυμάσαι τους στίχους που θα ήθελες να μην είχες ξεχάσει ποτέ.

– Έχω φύγει όμως εδώ και καιρό.

– Αλλά και πάλι, είναι δύσκολη η απώλεια.

Dime. Εκμυστηρεύσου μου τα όλα ώστε να μάθω όλη την αλήθεια.

Πηγαίνω σε βιβλιοπωλεία μόνη μου. Κάθομαι στους καναπέδες. Φέρνω το δικό μου βιβλίο και διαβάζω.

Μερικές φορές αποκοιμιέμαι. Ένας υπάλληλος με ξυπνάει. Ένα άγγιγμα στον ωμό μου.

– Κυρία;

Ονειρευόμουν την όπερα, τις οδούς μιας πόλης, μπερδεμένα λόγια και τα χέρια της μητέρας μου στραυρωμένα σφιχτά στα πόδια της.

Όλα όσα με είχε αναγκάσει να της υποσχεθώ.

– Κυρία;

Τα λόγια μπουρδουκλώνονται στο στόμα μου, ξεστομίζοντας τα μονομιάς. Ο υπάλληλος φαίνεται σαστισμένος.

Δεν υπονοούσα τίποτα. Τίποτα απολύτως.

Της λέω διάφορα πράγματα. Της τα λέω και η ατμόσφαιρα στο αυτοκίνητο είναι τόσο σιωπηλή σαν να μην είχε ειπωθεί τίποτα.

Λέει κι αυτή πράγματα και μετά την αγκαλιάζω. Την κρατώ στην αγκαλιά μου επειδή ξέρω ότι δεν μπορώ να τη φιλήσω, αγγίζω το λαιμό της και τη φιλώ στο μάγουλο. Το δέρμα της είναι τόσο απαλό και το μόνο που ήθελα όλον αυτόν τον καιρό ήταν να την αγκαλιάσω.

Μερικές φορές, δε βλέπω τα πρόσωπά τους. Στο τηλέφωνο. Μονάχα τα ονόματά τους τυπωμένα σε χαρτιά με τσεκαρισμένα κουτάκια.

Γεια σας, το όνομά μου είναι _________. Είμαι ο διερμηνέας και θα βοηθήσω τον κοινωνικό λειτουργό να επικοινωνήσει μαζί σας. Όταν θα μεταφράζω αυτά που λέτε, θα λέω ακριβώς ό,τι μου είπατε. Και όταν θα σας μιλάω, θα χρησιμοποιώ το πρώτο πρόσωπο ενικού «εγώ», εκφράζοντας ακριβώς ό,τι είπε ο κοινωνικός λειτουργός. Μη μου απευθυνθείτε, μιλήστε σαν να μιλούσατε στον κοινωνικό λειτουργό σας, ενώ εγώ θα μεταφράζω όσα λέτε.

Ο Εντουάρντο απεχθανόταν να με ακούει να μιλάω στα κορεατικά με τους γονείς μου. Η μητέρα μου μιλούσε σχεδόν άπταιστα κορεατικά, ενώ ο πατέρας μου μού μιλούσε αποκλειστικά στα κορεατικά όταν ήμουν μικρή.

Όταν θυμώνω, σκέφτομαι στα κορεατικά. Ο Εντουάρντο όμως δεν το καταλαβαίνει. Δεν καταλαβαίνει όταν του λέω no es lo mismo en español.

Ήμασταν η μόνη οικογένεια Κορεατών στην πόλη. Ο πατέρας μου και η μητέρα του, η οποία ήρθε αργότερα και έφερε και την κόρη της. Οι γείτονές μας ήταν ευγενικοί άνθρωποι αλλά δεν καταλάβαιναιν τους περίεργους τρόπους του πατέρα μου.

– Αυτό είναι το σπίτι μας τώρα, άκουγα την abuelita μου να λέει στον papa.

– 내 마음이 한국에 있어, απάντησε mi tía.

내 마음이 한국에 있어요. O mi corazón está en Chile.

Ή πιθανώς να είναι λάθος.

마음 σημαίνει καρδιά ή ψυχή και επίσης η ουσία ύπαρξης, όχι μόνο ένα corazón. Όχι μόνο ένα ιδιαίτερο, κόκκινο όργανο που σφύζει.

Το 마음 μου βρίσκεται μέσα μου. Στη γλώσσα της Γκαμπριέλας. Στα τραμ του Σαν Φρανσίσκο. Στα ταλαιπωρημένα χέρια των εργαζόμενων της Καλκούτας.

Στο πινέλο του καλλιτέχνη από το Μπούσαν.

Στο ποτό μιας κούπας, το αίμα που χύνεται για σένα.

Και πίνεις, και πίνεις.

♦

Δούλευα για το Τμήμα Κοινωνικών Υπηρεσιών όταν τη συνάντησα. Την Τζόυλια με τα καστανοπράσινα μάτια της και το γέλιο που μετέδιδε και στους άλλους, και με το συμπονετικό πρόσωπό της το οποίο θύμιζε αυτό του Ιησού, ή με το αυστηρό ύφος της εάν ήταν απαραίτητο.

Είχα αναλάβει τις υποθέσεις της συχνότερα από τους άλλους διερμηνείς, αυτό όμως δε σήμαινε ότι μας δινόταν η ευκαιρία να κουβεντιάζουμε. Όλοι από το γραφείο ήξεραν ότι πηγαίνοντας με το ίδιο αυτοκίνητο θα εξοικονομούσαμε βενζίνη, αλλά ο κώδικας δεοντολογίας απαγορεύει στους διερμηνείς να μεταφέρουν ή να συνοδεύουν τους κοινωνικούς λειτουργούς. Επειδή πάνω απ 'όλα, ένας καλός διερμηνέας πρέπει να παραμένει αμερόληπτος. Οι προσωπικές του απόψεις και στάσεις δεν πρέπει να επηρεάζουν την ποιότητα της δουλειάς του. Στον κοινωνικό λειτουργό και τον πελάτη, ο διερμνηνέας πρέπει να είναι αόρατος.

Ώμως εγώ δεν ήμουν αόρατη, όχι για την Τζούλια. Και όταν επιστρέφαμε στο γραφείο, μιλούσαμε στο πάρκινγκ, κάτω από τον καυτό ήλιο του καλοκαιριού ωσπού ο ιδρώτας άρχιζε να κυλάει στα πρόσωπά μας. Ενώ όταν έκανε κρύο, αγοράζαμε καφέ από τη μικρή καφετέρια δίπλα από το γραφείο μας και έτσι συνέλαβα τον εαυτό μου να θέλει να την κάνει να χαμογελάει.

Δεν το είχα αντιληφθεί. Ούτε το είχα βάλει σκοπό.

Το χέρι του άντρα μου ακούμπησε πάνω στην κοιλιά μου. Ξαπλωμένοι στο κρεβάτι, θέλει να ξέρει γιατί δεν τον αγγίζω. Πώς θα μπορούσε να καταλάβει, μετά από όλα αυτά τα χρόνια, με τα παιδιά και τις αποβολές και τον τρόπο που δεν ήμασταν ποτέ αυτό που ήθελα να είμαστε. Ο τρόπος που μου έλειπε ο κήπος μου στο Σαντιάγκο, να μιλάω κορεατικά κάθε μέρα, η μαγειρική της μητέρας μου και να τρώω το φαγητό με το χέρι στο Νέο Δελχί. Τον αισθησιασμό αυτής της χειρονομιάς, η γεύση που ήρθε μέσω της αφής.

– Υπάρχει κάποιος άλλος; με ρωτάει.

Πάντα το πηγαίνει εκεί.

Πόσες λέξεις χρειάζεται να χρησιμοποιήσω για να εκφράσω το «όχι»; Γιατί δε γίνεται να έχω απλά κουραστεί ή βαρεθεί ή να νιώθω τόσο απόμακρα από εδώ σαν να μας χωρίζει ένας ωκεανός. Είναι σίγουρος ότι βγαίνω με κάποιον. Αλλά εγώ μονάχα βγαίνω.

♦

Τα πάντα. Παντού. Όλα μαζί. Σαν τα κύματα που ξεπλένονται πάνω μάς, πλημμυρίζοντας το μυαλό μου.

Στο γραφείο ενός ψυχοθεραπευτή, τα λόγια σου βγαίνουν από το στόμα μου. Η φωνή μου γίνεται δική σου.

– Την αγαπάω ακόμα. Ίσως έκανα λάθος. Προηγουμένως.

– Δεν είχες πολλές επιλογές.

– Το ξέρω. Αλλά ίσως δε θα έπρεπε να παντρευτώ.

– Τον αγάπησες; Πριν;

– Ναι, αλλά όχι έτσι.

Πες μου μια ιστορία.

Ένας άντρας έμενε στην εξοχή με τα δύο παιδιά του και τη γυναίκα του. Οι κατσαρίδες ήταν τεράστιες και παντού. Πετούσαν κάτω από το ταβάνι. Οι αρχές ήταν εκεί, λέγοντάς του ότι τα παιδιά θα ήταν πρέπον να φύγουν. Οι γυναίκες εκείνες, η μια από τις οποίες μιλούσε τη γλώσσα του αλλά που δεν του απαντούσε ποτέ όπως αυτός θα το ήθελε. Η άλλη, η Αμερικανίδα, με τα χέρια της στραυρωμένα στα πόδια σαν να σκόπευε να τα κρατήσει εκεί για πάντα. Μια κατσαρίδα περπατούσε στο πίσω μέρος του καναπέ. Και οι δύο γυναίκες τινάχτηκαν.

Το χέρι της στο μπράτσο μου. Το χέρι της στο μπράτσο μου. Το χέρι της στο μπράτσο μου.

Ο γιος μου με ρώτησε μια φορά αν μισούσα τη Χιλή, άμα είχα φύγει γι’αυτόν τον λόγο. «Όχι βέβαια», του είπα.

– Es mi alma, mi vida.

– Pero saliste, Mamí.

– Sí, claro, το ότι ήρθα εδώ δεν πάει να πει ότι έχω ξεχάσει εκείνη την αγάπη.

♦

Δύο αλήθειες και ένα ψέμα.

Δύο ψέματα και μια αλήθεια.

Τρεις αλήθειες.

Τρία ψέματα.

Υπήρχε κάποτε ένα κορίτσι. Που αγαπούσε την Γκαμπριέλα. Τα φιλιά της Γκαμπριέλας ήταν παθιασμένα. Ο σκοτεινός διάδρομος πίσω από το συναυλιακό χώρο. Με τα χέρια της να αρπάζουν τα ρούχα και τα χείλη να αρπάζουν χείλη.

Ήταν η ώρα της λειτουργίας. Ξημερώματα. Ένας γείτονας σε έναν σκοτεινό διάδρομο. Ένας άντρας. Το κορίτσι ήταν αναποφάσιστο. Εκείνος προσέφερε χρήματα. Της έδειξε το πράγμα του και το κορίτσι έτρεξε χωρίς να πει ποτέ ούτε λέξη.

Εκείνος ήταν ανήσυχος, φοβισμένος. Οι σκοτεινοί διάδρομοι στην κοιλιά ενός πλοίου, η υγρασία. Η μουντζούρα στο πρόσωπό του και οι γλώσσες που δεν ήξερε. Τα όπλα που τα είχε αφήσει πίσω του.

Στις παραλίες του Μπουσάν, τα κύματα χτυπούσαν την ακτή και ο Εντουάρντο μού κρατούσε το χέρι. Είχε νιώσει άβολα όλοκληρο το ταξίδι, αλλά σ’εκείνο το μέρος που περιτριγυριζόταν από εκείνα τα νερά, είχε χαλαρώσει, γελούσε, χαμογελόυσε, ακόμη και εξασκούσε τις λίγες κορεατικές φράσεις που γνώριζε.

Κάποιες φορές, ο κόσμος μάς κοιτούσε επίμονα κι όλο απορία επειδή φαινόμασταν διαφορετικοί.

Ο Εντουάρντο έδειξε ένα παγκάκι εκεί κοντά. Ένας άντρας κρατούσε ένα πινέλο στον αέρα, σταματώντας για λίγο για να ετοιμάσει την επόμενη καλλιτεχνική του πράξη. Η πινακίδα δίπλα του έλεγε “초상화 10,000₩.”

Ο καλλιτέχνης έβαλε μια τελευταία πινελιά και αμέσως το μοντέλο του, ένα αγοράκι με καπέλο, ορθοπόδησε.

Ο Εντουάρντο με τράβηξε από το χέρι. Μίλησα με τον ζωγράφο στα Κορεατικά κι εκείνος μας καλωσόρισε στον πάγκο του. Καθίσαμε και μας μελέτησε.

– Από πού είστε; μας ρώτησε στα Αγγλικά, ενώ έβαζε τις πρώτες πινελιές στον καμβά.

– Είμαι από το Πουέρτο Ρίκο. Η σύζυγος μου είναι από τη Χιλή, αλλά μένουμε στην Καλιφόρνια τώρα.

Ο ζωγράφος γύρισε προς το μέρος μου.

– 우와. Μιλάς Κορεατικά καλά. Έμενες εδώ πριν;

– 우리 아버지는 한인입니다.

– Δεκαπέντε χρόνια γάμου συμπληρώνονται σήμερα. Της υποσχέθηκα ότι θα την έφερνα εδώ για να γιορτάσουμε την επέτειό μας, είπε ο άντρας μου.

Μου κράτησε το χέρι καθώς καθόμασταν και ένιωσα τα δάχτυλά του να πιέζουν πάνω στα δικά μου. Το πάχος, τη ζεστασιά.

Χαμογέλασα ελαφρώς καθώς εκείνος συνέχισε να ζωγραφίζει, ρίχνοντάς μας μια γρήγορη ματιά από πάνω μέχρι κάτω. Καθώς η βούρτσα του ακούμπησε τον καμβά, άρχισα να φαντάζομαι τι γινόταν από την άλλη πλευρά -- την πλευρά που εμείς δεν μπορούσαμε να δούμε. Τα χρώματα, τις πινελιές. Την βαρύτητα που πηγάζει ακόμη και από τα πιο ανοιχτά χρώματα. Στο μυαλό μου, είδα το πρόσωπό μου να σκορπίζεται πέρα από τις άκρες της κορνίζας, με τα διάφορα χρώματα να αιμορραγούν το ένα στο άλλο.

Τελικά, ο ζωγράφος σούφρωσε τα χείλη του, με τη βούρτσα στον αέρα. Στένευε τα μάτια του καθώς με κοιτούσε.

– Τελειώσατε; ρώτησε ο άντρας μου. Ιδρωμένη η παλάμη του και με σώμα πιεσμένο από την αναμονή.

– 아마도 안 좋아 할거예요.

Έγειρα το κεφάλι μου.

– Τι είπε;

– Λέει ότι είμαστε ένα ταιριαστό ζευγάρι.

Ο Εντουάρντο άφησε το χέρι μου και έτρεξε προς την άλλη πλευρά του καμβά. Χαμογελούσε.

– Amor, estás más hermosa que nunca. Mi esposa preciosa.

Γύρισε το πορτρέτο προς το μέρος μου. Έριξα μια ματιά στον καλλιτέχνη. Τα βλέμματά μας διασταυρώθηκαν για λίγο, με τα χείλη του να είναι σφιγμένα και τα μάτια του ήρεμα. Απαλές γραμμές, λεπτές, όλο ερωτήσεις και όλο βλέμματα.

– 어떻개 알았습니까?

– Τον ρώτησες πόσο χρωστάμε;

– Μόνο 10,000 ουόν. Για τους δύο, είπε αυτός, μασώντας τα λόγια του.

Κοίταξα το πρόσωπό μου στον καμβά. Τις μαύρες γραμμές. Τη λαχτάρα. Πώς και τα παρατήρησε όλα;

– Λοιπόν, είπε ο καλλιτέχνης, παίρνοντας το χαρτονόμισμα από τον άντρα μου. Τα βλέμματά μας διασταυρώθηκαν για μια άλλη φορά, αλλά το δικό του είχε συννεφιάσει και απομακρυνόταν από εμάς. Συγχαρητήρια!

Οι γραμμές ανάμεσά μας είναι λεπτές. Οι ενδιάμεσες γραμμές. Σαφώς καθορισμένες. Η καθεμιά από αυτές.

Αλλά δεν μπορώ να συνεχίσω άλλο.

Η ζέστη μέσα στο αυτοκίνητο, το ξέρω ότι είναι λάθος, κάνω λάθος, νιώθω ένοχη – όπως ένιωσα όταν ήμουν ένα κορίτσι που φίλησε ένα άλλο κορίτσι και το πως το ευχαριστήθηκα, αλλά δεν μπορούσα να τα παρατήσω – θα έπρεπε αλλά δεν μπορούσα –

Η Γκαμπριέλα με κόκκινα ψηλά τακούνια. Η Γκαμπριέλα με μαύρα, μακριά μαλλιά. Η Γκαμπριέλα με μεγάλα, φωτεινά μάτια. Το στόμα της Γκαμπριέλας ανοιχτό στη σκηνή να τραγουδά, μια σούπερ σταρ, με τους θαυμαστές να την επευφημούν μέσα από τη λάμψη των φώτων. Η Γκαμπριέλα κολυμπώντας ναζιάρικα στον ωκεανό, με τα κύματα να σπάνε γύρω της. Το φόρεμα της Γκαμπριέλας έπεφτε γύρω της και το αέρινο ύφασμα αγκάλιαζε το σώμα της σαν να πετόυσε.

♦

Όχι, δεν έχει νόημα. Μα τι βγάζει νόημα πλέον;

Να σ’το τραγουδήσω ξανά; Ίσως με διαφορετικό τρόπο;

Ο πελάτης ωρυόταν μέσα στο σπίτι ώσπου η φυγή ήταν η μόνη επιλογή. Τρέξαμε προς το αυτοκίνητο της Τζούλιας. Ο ήλιος έκαιγε από πάνω μας. Ο πελάτης παραπονιόταν για τα παιδιά του. Και ένα όπλο. Η αίσθηση εκείνη ότι είσαι ακόμα περικυκλωμένος, οι κατσαρίδες να τρέχουν ανάμεσα στα πόδια μας και πίσω από τον καναπέ.

Έβαλε μπρος το αυτοκίνητο και οδήγησε στο κοντινότερο βενζινάδικο για ένα δημόσιο τηλέφωνο. Η αστυνομία μάς είπε να περιμένουμε εκεί, αλλά επειδή έκανε ζέστη και φοβόμασταν, πήγαμε λίγο πιο κάτω στο δρόμο κάτω από ένα σκιερό άλσος, με τον ήλιο να λάμπει και το ζεστό αεράκι να ανακατεύει τα φύλλα των δέντρων. Κανένας άλλος δεν ήταν εκεί εκτός από μας.

Θέε μου, σκέφτηκα. Θέε μου, ayúdame.

– Καλά είσαι; με ρώτησε αυτή.

– Τώρα ναι, τώρα. Εδώ.

Πόσους μήνες είχα χάσει ελπίζοντας σε μια ευκαιρία. Πόσα πράγματα είχα φανταστεί.

Την αίσθηση του δέρματός της.

Το γέλιο της που όλο αντηχούσε στους διαδρόμους του μυαλού μου.

Τα φιλιά μας στη βροχή.

Λέγοντας αυτά τα πράγματα σε εκείνη.

Amor. 사랑해. Dime. Por favor. Dime que me amas.

Το ακουμπισμένο χέρι της πάνω στο δικό μου, ο τρόπος που την κοιτούσα.

– Τι συμβαίνει; ρώτησε αυτή.

Ζέστη στην εκκλησία. Εμείς καθισμένες σε ένα σκληρό στασίδι. Ο Χριστός μπροστά μας πάνω στον Σταυρό.

Πατέρα από ξένη γη, πες μου την ιστορία της καταγωγής σου, πως έφτασες ως εδώ. Μίλα μου για την αποχώρηση. Για την οικογένεια που σε ακολούθησε. Μίλα μου για τις γλώσσες, τα πνεύματα και τα ταξίδια στη γη και τη θάλασσα. Θέλω να δοκιμάσω το αλάτι, το αίμα. Το σώμα μου σπασμένο σε χίλια κομμάτια για άλλη μια φορά.

Πάλι.

Ο Εντουάρντο περπατούσε πάνω-κάτω.

– Τι εννοείς πως δε μ’αγαπάς; με ρωτάει στα Αγγλικά.

Εξήγησέ μου. Βοήθησέ με να καταλάβω.

– Amor, todavía te amo mucho. Θα κάνω ό,τι θέλεις. Ό,τι θέλεις.

Ένα παλιό συναίσθημα. Μια παλιά γλώσσα.

– Te amo.

Ο απόηχος του νερού. Ένα τραγούδι του οποίου τους στίχους κάποτε ήξερες.

Ζέστη στο αυτοκίνητο. Τα χείλη της στα χείλη μου. Το χέρι της χαϊδεύοντας την πλάτη μου.

Ή εμάς να είμαστε μπροστά από μια καφετέρια, την αίσθηση των δαχτύλων της να τυλίγονται στα δικά μου. Με λεπτά δάχτυλα πιανίστριας.

– Παίζεις πιάνο; ρωτάω.

– Όχι, κιθάρα, μου λέει.

Ξέρωντας ότι θα μας βρουν και θα μας δουν και θα μας αναγνωρίσουν και κάτι θα συμβεί.

Μακάρι να ήταν έτσι ο κόσμος εδώ και πολύ καιρό.

– Είσαι νέα, της λέω. Δεν ξέρεις πως ήταν τα πράγματα. Αλλά μετά αγγίζει τον γοφό μου και με κάνει να τα ξεχάσω όλα. Το μόνο που υπάρχει είναι το τώρα και το εδώ και την αγαπάω παρόλο που ξέρω ότι είναι λάθος. Αναρωτιέμαι αν έκανα λάθος όλα αυτά τα χρόνια.

Mi querida L.,

Δεν μπορώ να συνεχίσω έτσι. Δεν υπάρχουν λόγια που να μπορούν να περιγράψουν το πως νιώθω για σένα. Αλλά αυτό δεν μπορεί να συνεχίσει για μένα. Συγχώρεσέ με, σε παρακαλώ. Αν τα πράγματα δεν ήταν έτσι όπως είναι, όλα θα μπορούσαν να ήταν διαφορετικά.

Αναζητάμε την αλήθεια, αλλά στην πραγματικότητα αυτό που θέλουμε είναι το ψέμα να είναι αλήθεια.

Αίμα, σώμα.

Ζέστη. Καρδιά.

Σπασμένα. Για σένα.

Το χέρι της Γκαμπριέλας μέσα στο δικό μου, πιέζοντας το στόμα μου πάνω στο δικό της, τα χέρια μας ενωμένα – αυτό είναι το μόνο που ξέρω, το μόνο που θυμάμαι. Η δυσβάσταχτη αυτή μέρα φανερώνει στον ορίζοντα το δειλινό. Τα ονόματα των παιδιών – τα πράγματα που έλεγαν – ο ξένος με την παράξενη γλώσσα. Παράξενη, αλλά δική τους.

Πώς επιβιώσαμε; Πώς επιβιώνουν αυτοί; Αυτοί οι άνθρωποι μέσα στους οποίους κατοικώ, έστω για μια στιγμή. Οι ομολογίες, τα ψέματα. Τα πράγματα που συνέβησαν και δεν μπορούν να τα εξομολογηθούν σε κανέναν.

Αυτοί μου τα αφηγούνται κι εγώ μετά ξαναφτιάχνω την ιστορία – μια αληθινή ιστορία με άλλα λόγια, προσεκτικά επιλεγμένα.

Ωστόσο, δε βγαίνει ποτέ ακριβώς το ίδιο.

Alma. Corazón. 마음.

Καθόμαστε στο αυτοκίνητό της, με τα ρούχα μούσκεμα από τη βροχή. Σταματημένο το αυτοκίνητο με τη μηχανή αναμμένη, η βροχή να πέφτει δυνατά στην οροφή του αυτοκινήτου.

Ήθελα να της πω ένα σωρό πράγματα. Να μάθω τη ζώη της απ’έξω σαν τραγούδι που η κάθε του ερμηνεία θα ακουγόταν διαφορετικά. Να γράψω «rubato» πάνω από κάθε δευτερόλεπτο που περάσαμε μαζί, ώστε να είμαι σίγουρη ότι θα διαρκέσει.

Ήθελα να τη γνωρίσω και να μη χάσω ποτέ τη γνώση.

Αγγίζω το μέτωπό μου. Κολλάει από την λακ. Σκουπίζω τα χέρια μου στο τζιν μου.

– Αλλά σ’αγαπώ – της λέω, με τρεμάμενη φωνή.

Πιάνει το τιμόνι. Το αφήνει. Έξω, σταγόνες βροχής τρέχουν κάτω από τα παράθυρα, καλύπτωντας όλους τους υπόλοιπους ήχους, ο έξω κόσμος όλος μια θολούρα.

Η ιστορία πάει κάπως έτσι: Εμείς

καθόμαστε στο δικό της αυτοκίνητο. Εμείς

είμαστε χαμένες στη θάλασσα.

Στα χέρια μας κρατάμε έναν χάρτη, αλλά το μουτζουρωμένο μελάνι κάνει τις πορείες να μην είναι ευδιάκριτες. Η μυρωδιά από πετρέλαιο και αλμυρό νερό. Το μαυρισμένο πρόσωπο του πατέρα μου και η φωνή της μητέρας μου να μου σιγοτραγουδάει τη νύχτα. Οι λέξεις που, όταν μιλούσαμε, στριφογύριζαν στα στόματά μας σαν καραμέλες. Ο ήχος των εκκλησιαστικών καμπάνων και η μυρωδιά του ξύλου που καιγόταν στη σόμπα. Η ζέστη από τη μαγειρική της μάνας μου. Τα βουνά που άγγιζαν τον ουρανό. Η μάνα μου που με κρατούσε στην αγκαλία της καθώς έπεφτε η νύχτα για να με προστατέψει από το κρύο. Ο πατέρας μου που μου έλεγε πράγματα που νόμιζα ότι δε θα ξεχνούσα ποτέ αλλά που τα έχω ξεχάσει ήδη.

Πες μου ξανά από πού προέρχομαι. Εξήγησέ μου πως φτάσαμε ως εδώ.

Σχεδίασέ μου τις γραμμές. Ένωσέ τες μεταξύ τους.

Και τέντωσέ τες ώσπου να σπάσουν.

¿Quieres saber cómo va la historia? Así es como va:

Sentada en el asiento del copiloto de su coche, el cielo brillante, los árboles inclinándose hacia nosotros, suplicándome que hable.

¿Pero en qué lenguas?

Quiero cantar canciones de amor, melodías de mi tierra natal. O las que aprendí en otros lugares: El Salvador, Polonia, Vietnam.

He estado en demasiados lugares para llegar a esto.

Estamos sin aliento, pero estamos aliviados, y estamos sonriendo ahora que estamos a salvo, que estamos lejos. Y sus ojos, un verde avellano que siempre cambia para mí.

Ella toca mi mano. "¿Qué pasa?"

He viajado tanto para liberar mis secretos. He venido todo este camino.

Dos verdades y una mentira:

Crecí en las montañas de Chile. La lengua de mi madre, los ojos de mi padre. Piel morena y pelo negro largo. Los hombres me miraban cuando era adolescente, y mi madre me advirtió que no cometiera los mismos errores que ella.

Nunca me dijo cuáles eran.

La primera mujer que amé fue Gabriela. Tenía la voz más hermosa que jamás había oído. Cantaba en el coro de la iglesia. Cuando sus labios se separaban, quería correr hacia el frente de la capilla y presionar mi cuerpo contra el suyo, mis labios contra los suyos, atraparla con la boca abierta, sorprendida por mi lengua.

La miraba y miraba. No sé si ella lo supo alguna vez.

Cuando me casé, estaba enamorada. La mano de Eduardo en la mía, las calles de San Francisco bajo nuestros pies, sabía que las cosas seguirán así para siempre. Creía que podía amar y amar y seguir amando. Creía que siempre seríamos jóvenes.

Un espacio creciendo dentro de mí. Tallado. Suficiente para una canción.

Julia toca mi rostro. Hace calor en el coche. Su sonrisa. Su voz. Sus labios.

No puedo responderle cuando habla.

"Siempre has sido buena con las palabras", dijo Julia antes. 

"Solo con las de los demás".

Una historia:

Hace mucho tiempo, un país estaba en guerra consigo mismo. Hermano luchando contra hermano, la sangre de su pueblo alimentaba los ríos y arroyos, arrastrando sus almas al mar.

El papá fue arrastrado con ellos: tropezando con el agua, con los cuerpos, corriendo por el campo, entre balazos, hacia el vientre acogedor de un bote.

El bote era enorme y olía a gasolina y aceite quemado. Su rostro se oscurecía cuanto más tiempo estaba allí abajo. Se hizo amigo de las ratas. Se reía de sus chistes, les robaba comida.

Cuando el bote se detuvo en la costa del largo y delgado país que es mi tierra natal, mi padre jadeó un grito. Estaba seguro de que habían regresado a Corea, había cometido un error, esas cimas rocosas empujando contra el océano.

Trastabilló fuera del bote en agonía, sabiendo que sería asesinado, por el enemigo o por desertar. De cualquier manera, la bala sería la misma.

Pero no. Lo vio cuando pisó tierra firme. Las palabras a su alrededor lo develaron: otra lengua. Él era libre.

Las palabras no tenían sentido en mi cabeza, pero las dije de todos modos.

"La toqué."

"¿Puedes mostrarme dónde?" 

"Aquí, y aquí."

"¿Y luego qué hizo?"

Las palabras se detuvieron, y tomé aliento.

Se suponía que ya debería estar acostumbrada esto, pero había imágenes, y este hombre señalaba las partes de una muñeca, su confesión. Su rostro era inexpresivo. Su voz, inquebrantable.

Ahora, años después, lo intentó y lo intento, pero no puedo sacar su voz de mi cabeza. 

"¿Y luego qué hizo?"

Soy el buen policía y el mal policía. Soy las palabras y la historia.

Sin mí, es un sinsentido. Balbuceo, caras, y gestos.

"Ojalá hablara español con fluidez", me dijo Julia un día, apoyándose en su coche en el estacionamiento frente a nuestro edificio. "Mi abuelo era brasileño, pero ninguno de nosotros aprendió portugués. Pero todos adquirimos la relación brasileña con el tiempo". Se rió, el sol convirtió las puntas de sus rizos en un fuego dorado.

Me reí con ella, y nuestros ojos se encontraron, y no estaba seguro de lo que veía. Tal vez solo vi lo que quería. Pero no estaba segura, así que aparté la mirada, hacia los bordes de concreto de nuestro edificio, grises e impenetrables. "Todo se movía más lento en mi familia. Porque mi padre es coreano, a veces la gente piensa que debería ser más como los habitantes de Seúl en estos días, apurada, pero me muevo como mi madre", dije.

"¿Siguen en Chile?"

Negué con la cabeza. "Mi padre murió justo después de casarme, y mi madre falleció hace unos años. Aún tengo familia allá abajo, de todas maneras". 

"Lo siento. No puedo imaginar cómo debe ser eso". Su mano en la mía. "Debes extrañarlos. A ellos y a tu hogar".

"Por supuesto. A veces", dije. De la manera en que se extraña una canción que alguna vez supiste, quería decir. A veces no piensas en ello, pero luego la escuchas de nuevo, y no puedes recordar la letra, y desearías nunca haberla olvidado. "Pero me fui hace mucho tiempo".

"Sin embargo, es difícil. Perder."

Dime. Cuéntame estas cosas para que pueda conocer la verdad.

Voy solo a las librerías. Me siento en sofás. Traigo mi propio libro y leo. A veces me quedo dormido. Un empleado me despierta. Un toque en el hombro. "¿Señora?"

Estaba soñando con ópera, con calles de la ciudad y bocas enredadas y las manos de mi madre cruzadas fuertemente en su regazo. Las cosas que me hizo prometer. "¿Señora?"

Las palabras están enredadas en mis labios, salen de golpe. Él parece desconcertado. No he querido decir nada. Nada en absoluto.

Le cuento cosas. Le cuento y el aire en el coche es tan silencioso como si nada se hubiera dicho. Ella dice cosas, y luego la abrazo. La sostengo en mis brazos porque sé que no puedo besarla, pero toco su cuello y beso su mejilla, y su piel es tan suave, y todo lo que he querido en estos meses es abrazarla.

A veces, no veo sus rostros. En las llamadas telefónicas. Solo sus nombres en papeles mecanografiados con casillas marcadas.

"Hola, mi nombre es _________. Soy un intérprete y ayudaré a su trabajador social a comunicarse con usted. Cuando interprete lo que diga, diré exactamente lo que usted dijo. Y cuando le hable a usted, usaré el "yo" como si fuera lo que su trabajador social dijo. No me hable a mí; hable como si lo hiciera con su trabajador social, y yo interpretaré".

A Eduardo no le gustaba cuando hablaba coreano con mis padres. Mi madre casi era fluida, y mi padre solo me hablaba coreano en casa cuando era niño. Cuando me enfado, pienso en coreano. Pero Eduardo no entiende. No entiende cuando le digo "no es lo mismo en español".

Éramos la única familia coreana en nuestro pueblo. Mi padre y su madre, que llegó después y que convocó a su hija. Los vecinos eran amables pero no entendían las extrañas costumbres de mi padre.

"Este es nuestro hogar ahora", escuché a mi abuelita decirle a papá. "내 마음이 한국에 있어," respondió mi tía. 내 마음이 한국에 있어요. O mi corazón está en Chile. O tal vez eso es incorrecto. 마음 significa corazón y alma y el núcleo del ser de uno, no solo un corazón. No solo un músculo rojo y palpitante. Mi 마음 está en mí. En la lengua de Gabriela. En los carros cableados de San Francisco. En las manos curtidas y trabajadoras de Calcuta.

El pincel del artista en Busan.

Bebe del cáliz, la sangre derramada por ti. Y bebe, y bebe.

Trabajaba para el Departamento de Servicios Sociales cuando la conocí. Julia, con ojos verdes-marrones y una risa que hacía reír a los demás y una cara que la hacía parecer tan compasiva como Jesús cuando te miraba. O seria también, cuando era necesario. Me asignaban sus casos con más frecuencia que a los otros intérpretes, pero eso no significaba que tuviéramos mucho tiempo para hablar. Todos en nuestra oficina sabían que compartir coche ahorraba gasolina, pero nuestro código ético prohíbe a los intérpretes viajar en el mismo coche que sus trabajadores sociales. Porque ante todo, un buen intérprete debe mantenerse imparcial. Sus sentimientos y pensamientos nunca deben mostrarse. Para el trabajador social y el cliente, ella es invisible. Pero no lo era, no para Julia. Y cuando regresábamos a la oficina, hablábamos en el estacionamiento, con el sol de verano brillando sobre nosotros hasta que el sudor nos recorría la cara. O en el frío, tomábamos café en la pequeña cafetería junto a nuestro edificio, y me encontraba deseando hacerla sonreír. No sabía que esto estaba pasando. No fue mi intención.

La mano de mi esposo está sobre mi estómago y estamos acostados en la cama y quiere saber por qué no lo toco, pero ¿cómo podría entenderlo, después de los años y los hijos y los abortos y la forma en que nunca fuimos lo que yo quería que fuéramos? La forma en que extrañaba mi jardín en Santiago, y hablar coreano todos los días, y la cocina de mi madre, y comer con las manos en Nueva Delhi. La sensualidad de ello, el sabor que llegaba a través del tacto. "¿Hay alguien más?" pregunta. Siempre va por ahí. ¿Cuántas palabras debo usar para decir "no"? ¿Por qué no puedo simplemente estar cansada o aburrida o tan lejos de aquí que podría estar alcanzando a través del océano? Jura que estoy viendo a alguien más. Pero solo estoy viendo.

Todo. En todas partes. Todo a la vez. Como olas que nos inundan, inundando mi mente. En el consultorio de un terapeuta, tus palabras salen por mi boca. Mi voz se convierte en la tuya. "Todavía la amo. Tal vez cometí un error. Antes". "No tenías muchas opciones". "Lo sé. Pero tal vez no debería haberme casado". "¿Lo amabas? Antes?" "Sí. Pero no así".

Cuéntame una historia. Un hombre vivía en el campo con sus dos hijos y su esposa. Las cucarachas eran enormes y estaban por todas partes. Caían del techo. Los niños tenían que irse. Las personas del gobierno estaban allí, diciéndole esto; estas mujeres, una de las cuales hablaba su idioma, pero nunca le respondía como quería. La otra, la estadounidense, cruzó las manos en su regazo como si pudiera mantenerlas ahí para siempre. Una cucaracha se arrastró por el respaldo del sofá. Ambas mujeres saltaron. Su mano en mi brazo. Su mano en mi brazo. Su mano en mi brazo.

Una vez, mi hijo me preguntó si odiaba Chile, si por eso me fui. "Por supuesto que no", dije. "Es mi alma, mi vida". "Pero te fuiste, Mamá". "Sí, claro, pero solo porque vine aquí no significa que haya perdido ese amor".

Dos verdades y una mentira. Dos mentiras y una verdad. Tres verdades.

Tres mentiras.

Había una vez una chica. Amaba a Gabriela. Los besos de Gabriela eran apasionados. El oscuro pasillo detrás del coro. Sus manos tirando de la ropa, los labios tirando de los labios.

Era una misa. Antes del amanecer. Un vecino en un pasillo oscuro. Un hombre. La chica no estaba segura. Él le ofreció dinero. Le mostró su cosa, y la chica huyó pero nunca dijo una palabra.

Estaba nervioso, asustado. Los pasadizos oscuros en el vientre del barco, la humedad. La suciedad en su rostro y las lenguas que no conocía. Las armas que dejó atrás.

Una cucaracha se arrastró por el respaldo del sofá.

En las playas de Busan, las olas rompían y Eduardo sostenía mi mano. Había estado incómodo durante todo el viaje, pero allí, junto a esas aguas, su cuerpo se relajó, sonrió y se rió y practicó las pocas frases en coreano que conocía. A veces la gente nos miraba y se preguntaba, porque no éramos como ellos. Eduardo señaló un banco cercano. Un hombre sostenía un pincel en el aire, deteniéndose para planear su próximo movimiento artístico. El letrero junto a él decía: "초상화 10,000₩". El artista dio un último trazo y luego su sujeto, un niño con gorra, se levantó de un salto. Eduardo me tiró de la muñeca. Hablé con el artista en coreano y nos dio la bienvenida a su banco. Nos sentamos y estudiamos.

"¿De dónde son?" preguntó el artista en inglés, dando los primeros trazos en el lienzo. "Soy de Puerto Rico. Mi esposa es de Chile. Pero ahora vivimos en California". El artista se volvió hacia mí. "우와. Hablas bien coreano. ¿Viviste aquí antes?" "우리 아버지는 한인입니다." "Es nuestro decimoquinto aniversario. Le prometí que la traería aquí. Para celebrar", dijo mi esposo. Me agarró de la mano mientras estábamos sentados, y sentí sus dedos presionando contra los míos. El grosor, el calor. Sonreí ligeramente mientras el hombre continuaba pintando, sus ojos pasando por cada parte de nosotros. Mientras su pincel encontraba el lienzo, imaginé lo que estaba sucediendo en el otro lado, el lado que no podíamos ver. Los colores, los trazos. La densidad que surge incluso del color más ligero. En mi mente, vi mi rostro creciendo más allá del marco, desbordándose por los bordes, las pinturas sangrando juntas. Finalmente, el pintor frunció los labios, el pincel suspendido en el aire. Sus ojos se estrecharon al mirarme. "¿Terminado?" preguntó mi esposo, su mano sudorosa contra la mía y su cuerpo tenso de esperar. "아마도 안 좋아 할거예요." Incliné la cabeza. "¿Qué dijo?" "Dice que formamos una pareja hermosa". Eduardo soltó mi mano y corrió al otro lado del lienzo. Estaba sonriendo. "Amor, estás más hermosa que nunca. Mi esposa preciosa". Le dio la vuelta al retrato. Mis ojos se dirigieron al artista. Los encontró por un momento, sus labios apretados, pero sus ojos eran suaves. Líneas suaves, gentiles, preguntando. Viendo. "어떻개 알았습니까?" "¿Le preguntaste cuánto debemos?" "Solo 20,000 won. Para los dos", dijo, las últimas palabras cortadas. Miré mi rostro en el lienzo. Las líneas oscuras. El anhelo. ¿Cómo lo veía? "Bueno", dijo el artista, tomando el billete de 20,000 won de mi esposo. Nuestros ojos se encontraron de nuevo, pero los suyos se habían nublado y se alejaban de nosotros. "Felicidades". Las líneas entre nosotros son delgadas. Las líneas entre. Dibujadas como un guion. Cada línea dada. Pero ya no puedo seguir. El calor del coche, y sé que está mal, estoy mal, soy culpable, como cuando era niña y besé a otra niña y la forma en que se sentía bien pero no podía soltarme, tenía que hacerlo, pero no podía...

Gabriela en tacones altos rojos. Gabriela con largos cabellos oscuros. Gabriela con ojos amplios y brillantes. La boca de Gabriela abierta, cantando en un escenario, una superestrella, los fanáticos aclamando y las luces brillando intensamente. Gabriela nadando en el océano, juguetona, las olas chocando a su alrededor. El vestido de Gabriela ondeando a su alrededor, su cuerpo a la deriva entre la tela flotante, como si estuviera volando.

No, no tiene sentido. Pero ¿qué lo tiene alguna vez? ¿Debería cantártelo de nuevo? ¿En otra tonalidad, tal vez?

El cliente enfurecido en la casa hasta que la única opción fue escapar. Corrimos hacia el coche de Julia, el sol golpeándonos, el cliente gritando acerca de sus hijos y una pistola. La sensación persistente de estar rodeados, las cucarachas correteando cerca de nuestros pies y por el respaldo del sofá. "Amor, todavía te amo mucho. Haré cualquier cosa. Cualquier cosa". Ella arrancó el coche y condujo hasta la gasolinera más cercana para usar el teléfono público. La policía nos dijo que esperáramos allí, pero teníamos calor y miedo, así que fuimos más lejos por el camino hasta una arboleda sombreada, el sol bailando entre las hojas y nadie allí excepto nosotros. Querido Dios, pensé. Querido Dios, ayúdame. "¿Estás bien?", preguntó ella. Ahora, sí, ahora. Aquí. Los meses pasados creyendo en la posibilidad. Todas las cosas que había imaginado. La sensación de su piel. Su risa resonando por mis pasillos. Besar bajo la lluvia mientras caía sobre nuestras cabezas. Decirle estas cosas. Amor. 사랑해. Dime. Por favor. Dime que me amas. Su mano en mi brazo y la mirada en mis ojos. "¿Qué pasa?", preguntó ella.

El calor de la iglesia, el duro banco bajo nuestros traseros. Cristo colgado en un crucifijo. Padre de una tierra extranjera, cuéntame la historia de dónde viniste, cómo llegaste aquí. Háblame del éxodo. Y de la familia que vino después. Háblame sobre lenguas y espíritus y los viajes por tierra y mar. Quiero saborear la sal, la sangre. El cuerpo, roto por mí, de nuevo. De nuevo.

Eduardo dando vueltas. "¿Qué quieres decir con que no me amas?" pregunta en inglés.Aclara eso y ayúdame a entender". Amor, todavía te amo mucho. Haré cualquier cosa. Cualquier cosa". Una vieja sensación. Un viejo idioma. "Te amo". El agua lamiendo los bordes. Una canción que una vez conociste las letras.

El calor del coche y su boca en mi boca y su mano deslizándose por la parte trasera de mi camisa.

De pie frente a una cafetería, sintiendo sus dedos delgados deslizarse entre los míos. Dedos que parecen de pianista.

"¿Tocas el piano?", preguntó. "No, la guitarra", responde ella.

Sabiendo que nos encontrarán y nos verán y nos conocerán y algo sucederá.

Deseando que el mundo hubiera sido así hace mucho tiempo. "Eres joven", digo. "No sabes cómo era." Pero luego ella toca mi cadera, y lo he olvidado, y es solo esto y ahora la amo y sé que está mal, pero me pregunto si he estado equivocado todos estos años.

Mi querida L.,

Ya no puedo seguir haciendo esto. No hay palabras para expresar cómo me siento acerca de ti. Pero estamos caminando por una línea que no puedo cruzar. Por favor, perdóname. Si no fuera por la manera en que son las cosas, esto podría ser diferente.

Pedimos la verdad, pero lo que realmente queremos es que la mentira sea cierta.

Sangre, cuerpo.

Calor. Corazón.

Roto. Por ti.

La mano de Gabriela en la mía, mi boca presionada contra la suya, nuestras manos agarrándose, esto es lo que sé, lo que recuerdo. El largo día se convirtió en una delgada línea en el horizonte. Los nombres de los niños para mí, las cosas que decían, este extranjero con una lengua extraña. Extraña, pero también suya.

¿Cómo sobrevivimos? ¿Cómo lo hacen? Estas personas que habito, siquiera por un momento. Las confesiones, las mentiras. Las cosas que les pasaron y que no pueden contarle a nadie.

Me lo cuentan primero, y yo rehago la historia: una historia verdadera, pero en nuevas palabras, escogidas con cuidado.

Aun así, nunca es del todo igual. Alma. Corazón. 마음.

Estamos sentados en su coche, la ropa empapada por la lluvia. El motor ruge impacientemente, la lluvia golpeando cada vez más fuerte en el techo.

Quería decirle tantas cosas. Aprender su vida como una canción, sabiendo que sonaría diferente con cada interpretación. Escribir "rubato" sobre cada segundo que estuviéramos juntas para estar segura de que duraría.

Quería conocerla y nunca perder ese conocimiento.

Toqué mi frente. Está pegajosa por la laca. Me limpio las manos en mis jeans.

"Pero te amo", digo, mi voz insegura.

Ella agarra el volante, suelta. Afuera, la lluvia cae con fuerza en los cristales, llenando nuestros oídos, difuminando el mundo.

Así es como va la historia: Estamos sentados en su coche. Estamos perdidos en el mar. Tenemos un mapa en nuestras manos, pero la tinta se ha corrido en algo que no podemos seguir: El olor a aceite quemado y agua salada. La cara ennegrecida de mi padre y la voz de mi madre susurrando bajito por la noche, cantándole para dormir. Las palabras que se entrelazaban como golosinas en nuestra boca cuando hablábamos. El eco de las campanas de la iglesia y el olor de la madera ardiendo en la estufa. El calor de la cocina de mi madre. Las líneas de las montañas que rasparon el cielo. Mi madre abrazándome mientras caía la noche, manteniendo el frío afuera. Mi padre diciendo cosas que pensé que nunca olvidaría pero que ya no puedo recordar.

Dime de nuevo de dónde vengo. Explícame cómo llegamos aquí. Muéstrame las líneas. Júntalas.

Estíralas hasta que se rompan.